مراسم «چاق چاقو» در شهر سامان
مراسم چاق چاقو یکی از آیینهای عزاداری حسینی است که اصالتاً مربوط به شهرستان سامان میباشد و هم اکنون در این شهرستان (شهر سامان و اکثر روستاهای زیر مجموعه مثل شوراب صغیر) و برخی نقاط استان چهارمحال و بختیاری (مثل سورشجان) برگزار میشود.
نکته مهم مربوط به مراسم چاق چاقو این است که برخلاف بسیاری از مراسم عاشورایی، چاق چاقو در نیمه شب (اغلب ساعت ۳ نیمه شب) و فقط یک شب (در شب عاشورا) برگزار میشود.
در این مراسم دسته بزرگی از جمعیت با شکلی خاص، اشعاری ویژه و آهنگی مخصوص در شهر سامان به راه افتاده و هر نفر دو قطعه سنگ یا چوب تخت را در دست گرفته و با نظمی خاص بر هم میکوبند.
مردم شهر سامان بویژه جوانترها، هر ساله شب عاشورا از ساعت ۹ شب به تکیه ها، مساجد و حسینیهها رفته و از ساعت حدود ۲ بامداد با صدای نی، سنج، طبل و خواندن نوحه ویژه و صف بندی، با کوبیدن چوب یا سنگها به هم و «یا علی (ع)» گفتن به سمت هیئت چاق چاقو رفته و در حالی که جمعیت آنان بیشتر و بیشتر میشود و صدای سنگ و چوبها سکوت شب را در هم میشکند، تا اذان صبح، به عزاداری در خیابانها و کوچههای شهر میپردازند.
زنان و کودکان هم بر بامها و جلوی درب منازل جمع شده و همه شهر مملو از غمی سنگین میشود. تا زمانی که هوا تاریک است باید شهر را دور بزنند که این مراسم با برگزاری نماز جماعت صبح در مسجد جامع شهر پایان مییابد و مردم خود را برای عزاداری روز عاشورا آماده میکنند.
یکی از فلسفههای اجرای این برنامه یادآوری جریان شب عاشوراست که امام حسین (ع) بیعت را از یاران خود برمی دارد و از آنها میخواهد که هر کسی که نمیخواهد بماند برود و از فرزندان خویش میخواهد که دو تکه سنگ را به هم بکوبند تا صدای پای اسب کسانی که کربلا را ترک میکنند، آنها را خجالت زده نکند.
این مراسم در تاریخ ۲۲ آذر ۱۳۹۱ و با شماره ۶۲۲ به نام استان چهارمحال و بختیاری، شهر سامان در فهرست میراث معنوی (ناملموس) ایران به ثبت رسیده است.
مراسم «گِل زنی» در شهر بن
آیین گِل زنی همه ساله در ایام محرم و بخصوص صبح روز عاشورا در شهر بن (مرکز شهرستان بن در استان چهارمحال و بختیاری) برگزار میشود، به گونهای که خیل عظیمی از مردم از گرداب بن به سمت شهر حرکت میکنند، مردم که عزادار سید و سالار شهیدان (ع) هستند سر یا روی شانههای خود را به نشانه عزادار بودن و نشان دادن حزن و اندوه خود، به گِلی که از خاک رس و گلاب ناب تهیه شده آغشته کرده و نوای «ای واویلا، صد واویلا» را در دستگاه محزون شوشتری سر میدهند که دل هر شنوندهای را به لرزه در میآورد.
معرفی کتاب کفش باز...
ما را در سایت معرفی کتاب کفش باز دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : behlib5 بازدید : 118 تاريخ : شنبه 8 بهمن 1401 ساعت: 21:07